نظام فرهنگیِ ما به مطالعه اهمیت نمی‌دهد
قریب ۲۰ سال است که در حوزه‌ی پژوهش‌های کاربردی فعالیت می‌کند. تا کنون هشت جلد کتاب نگاشته است و شش جلد دیگر هم در دست انتشار دارد. حسین یاقوتی فوق لیسانسِ جامعه‌شناسی‌اش را در فاصله‌ی سال‌های ۷۶ – ۱۳۷۵ از دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز اخذ، و به‌تازگی مجوز نشر با نام یاقوت سرخ را از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دریافت کرده است.
در خنکای صبحی پاییزی و به بهانه‌ی هفته‌ی کتاب و کتابخوانی به دفترش رفتم و با او به گفت‌وگو نشستم.
برخی، بی‌رونقیِ بازار کتاب را صرفاً به مسائل اقتصادی ربط می‌دهند؛ این‌که کتاب‌ها گران‌اند و دست مردم خالی. واقعاً چنین است؟
در رابطه با بحث اقتصاد و فرهنگ دو دیدگاه عمده وجود دارد، دیدگاه سوم انتقادی‌ست. اگر آن دو دیدگاه را مطرح کنیم، سومی خودبه‌خود آشکار می‌شود.
عده‌ای اقتصاد را زیرساخت می‌دانند و فعالیت‌های فرهنگی از جمله خواندن و خریدنِ کتاب را متأثر از وضعیت اقتصادی جامعه. عده‌ای هم فرهنگ را اصل می‌دانند و بر این باور اند که پیدایش اقتصاد — چه با رونق و چه با رکود — نتیجه‌ی فرهنگ جامعه است. من به نظرگاهِ سومی اعتقاد دارم و این دو دیدگاه را با هم مرتبط می‌دانم. اگر وضعیت اقتصادی جامعه خوب است ناشی از فرهنگ مردم است و اگر وضعیت فرهنگی جامعه نامناسب است، ناشی از اقتصاد مردم است. بنابراین اقتصاد و فرهنگ رابطه‌ا‌ی دوسویه دارند.
کتابخوان‌ها و یا خوانندگانِ کتاب، هفته‌نامه‌ها و روزنامه‌ها و… نیروهای میانجیِ نظام اقتصادی و فرهنگی‌اند. اساساً کسانی که مطالعه می‌کنند نیروها و مغزهای میانجی‌ای هستند بین حاکمیت و مردم. یعنی حرفی را که حاکمیت (مقننه، قضاییه و اجراییه) می‌زند برای مردم تحلیل می‌کنند. مهم‌ترین‌شان هم روزنامه‌نگاران هستند و در شکل خیلی عمیق‌تر نویسندگان، که بازتاب‌های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی را تحلیل‌وار و یا توصیف‌وار برای مردم بیان می‌کنند. این بازتاب‌ها خواه در قالب طنز، رمان، گزارش علمی و یا موضوعی تخیلی نیاز به رسانه دارند که قالب مکتوب‌شان روزنامه، مجله و یا کتاب است و البته سبد اقتصادیِ خانواده هم باید اجازه‌ی خریدن‌شان را بدهد. منتها امروز به بهانه‌ی وجود اینترنت و رسانه‌های نوین، انگیزه‌ی خرید از مردم گرفته شده، چون مردم خیلی راحت می‌توانند به سایت‌ها و شبکه‌ها مراجعه کنند و بسیاری از کتاب‌ها و نشریاتِ دیجیتال را مطالعه. بنابراین نمی‌شود نسبت به تهیه‌ی مطالب صرفاً نگاه اقتصادی داشت…
دانلود متن کامل (پی‌دی‌اف): interview with yaghooti
پیش‌تر در فصل‌نامه‌ی فرهنگی هنری استارباد منتشر شده است.
۱ دیدگاه
عجب